Joris Iven

DE ELEKTRONISCHE APEN

(les singes elektroniques)

 

sarcastisch gedicht met

voetangels en klemmen

ter

ontsmetting van

Afrika

 

hé lé lé   hé lé lé   Oewali   Oewali

laat ons Guinees Afrika groeten

                                              helemaal blank

gespoeld   gewassen   gezuiverd   ontwild

                              uit het Westers Laboratorium gekomen

dank aan papa schweitzer

                                      dank aan het Rode Kruis     F.A.O.

dank voor onze zwartjes     kleine ratjes     met beriberibuikjes

van algemeen bekende hongersnoden

dank aan de rechtschapen huishoudsters     kinderen van Jezus

blondines     priesters

voor uw menselijke tranen en de versnelling van uw polsslag

dank aan agha Khan     Yul Brynner     Gravinnen     Markiezinnen

voor uw gala-avonden     koortsachtige verplaatsingen en grijp-

grage handen

dank aan     UNO     UNESCO     EEG     CIA     Gemenebest 

Wereldbank

voor uw mildheid     leningen tegen onderpand     paternalistische

woeker     overschotten     oude rommel     whisky      krukken

vervalsingen     kant

          Reservekorps     Vredeskorps

Help Afrika     Help de leeuwen nu de jakhalzen hen hebben

verlaten

Help  onze volken in de keurige kerkers van het Afrika dat

zich opricht

 

 

 

hé lé lé   Oewali   Oewali

                 Laat ons het Continent met de koloniale littekens groeten

geordende grenzen zijn erin gegroefd     tot op de decimeter nauwkeurig

stammen     wedijverende broederschappen opgericht in naam van Allah

     Christus     Totem     Ram     Zon     Aarde     Hemel     Chtonische

geesten

“Ik dank je mijn god omdat jij me zwart hebt geschapen”

Ik dank je mijn god omdat jij me hebt geschapen als  Arabier 

     Berber     Ibo     Haussa     Peul     Zimbabwe     Mau Mau     Masai 

     Pygmee     Weerspannige krijger     Hooghartige nomade   

     Ondoorgrondelijke Menseneter zonder stuitbeen

ik dank de heiligen van alle broederschappen omdat zij me hebben

begiftigd met de Migratie en de Alomtegenwoordigheid     omdat zij

me hebben onderwezen over de geheimen van het leven en de dood

over de vruchtbaarheid en de onvruchtbaarheid    over de waanzin

en de coïtus

omdat zij me hebben ingewijd in de grootste geheimen van planten

en sterren

omdat zij me hebben geleid naar kruiden en geneeskrachtige

stenen

ik dank je va        n ganser harte omdat je mijn gewone blanke huid hebt

willen kleuren     omdat je me een buigzame wervelkolom hebt gegeven

     een roze tong om het gat van de machtigen te likken

 

 

hé lé lé   Oewali   Oewali

laat ons het Afrika groeten dat de zondvloed overleefde

ik dank je Europa omdat je ons hebt verenigd onder het banier van

je rationele en universele talen

omdat je ons hebt begiftigd met logica en techniek

omdat je ons hebt leren denken in solide en klinkende munt

omdat je ons zwart goud en onze diamanten

onze vitale en intuïtieve reserves hebt ontgonnen

omdat je uit mijn heidense duisternis tot leven hebt gebracht

Afsluitingen     Zeep- en automontagefabrieken     Coca-Cola     Bier 

Tide     Nescafé 

ik dank je omdat je me een geslacht buiten mate hebt toebedacht

een atoompenis van orgasmen in de wulpsheid van kippenvel

omdat je me hebt begiftigd met het weergaloze ritme van een lenige

anatomie-fysiologie

een rietstengel die buigt maar niet denkt     omdat je van mijn

geraamte een rekbaar trapezium hebt gemaakt

omdat je me hebt bevrijd van de Tovenaars     Bloedwraak 

Endogamie     Polygamie     Polyandrie     Bloedige offers     morele en

fysische Slaapziekte     dank omdat je voor mij de barricades hebt

opgeruimd aan je universiteiten     uitgeverijen     hotels

en bordelen

            jij mijn zachte toeverlaat

            mijn dodelijke

                                  reddingsplank

als mijn leiders nog onervaren en vol heimwee naar bloeddorstig

feodalisme me achterna zitten voor daglawaai

hé lé lé   Oewali voor jou moederlijke borst van

                                      de Vrijheid

                                      de Democratie

                                      geslagen in de frontons van je gebouwen

dank omdat je me de Mens en de hoofdletters hebt leren kennen

mijn gebreken en mijn deugden

dank omdat je me mijn waarheden in het gezicht hebt geslingerd

dat ik slecht vertrokken ben     wetenschappelijk onderontwikkeld

onvoldoende geanalyseerd     de tribalismen     atavismen     chro-

nische zwakheden     vijandig natuurlijk milieu     onaangepast

de Haas en de Schildpad

 

 

dank omdat je mijn ogen hebt doen openbarsten met je totalitaire

lichten     slogans tot bij de gezichtszenuw  de ingewanden  de slok-

darm     en Ik heb ze ingeslikt   ingezwolgen   herkauwd volgens je

Aanbevelingen     Wegwijzers     Tekens     Vergelijkingen      Reddings-

boeien

          en ik heb me volgepropt met je codes helrood van de beloften

                                                              Elektronische Aap

                                                                                        Afrika

de jungle waar jij je wetten

                                          hebt aangeslepen.

 

 

hé lé lé     Oewali Oewali

Laat ons het Aristotelische Afrika groeten

dank aan papa Senghor     négrituculturele Oompjes

dank omdat je me hebt voorgesteld     tentoongesteld     uitgekleed

gestripteased     in mijn natuurlijke grootheid     mijn collectieve

herinnering     mijn onbewuste-nachtmerrie     mijn moraal-wijsheid

omdat je me hebt onderscheiden van anderen en me een loden thee-

blad hebt aangeboden     in de wereld van essenties en existenties

omdat je me uit mijn verderfelijke grotten hebt gehaald

dank     OAE     COAM     Arabische Liga     Groot Maghreb

dank voor onze stammen     onze boomkwekers     nomaden  

uitzuigers     luipaard-mannen     tijger-mannen     panter-vrouwen

bevorderde burgers van de Aarde met Vlaggen     Hymnen     Grondwet          

     Eénpartijstelsel     Democratie naar keuze  

Federatie     Socialistische Modellen

dank je voor het afschaffen van het octrooi op de Stembus     het Par-

lement     de Universiteit

tijdens de rust     de filmkaravanen     de bibliotheken waar ik leer

over de geschiedenis en zijn reuzen     waar ik in mooie vertalingen

mijn verhalen mijn raadseltjes en lettergreepspelletjes     mijn

orale poëzie     waar ik mijn griots ontdek met de “objectieve

distantie en de noodzakelijke bemiddeling”     mijn imediazzen

mijn acrobaten en mijn goochelaars     mijn anonieme kunstenaars

de helden van mijn gevallen keizerrijken     mijn futuristische

beeldhouwkunst die Picasso een zaadlozing bezorgde van verrukking

mijn arabesken     Vasarely     Mondriaan     mijn faroonisch-Azteekse

architectuur     mijn muziekinstrumenten     mijn wiegeliederen en

mijn romances die op een of andere dag alvast door enkele beatles

zullen worden gebruikt    mijn plantaardige geneeskunde

sympathieke magie     de recepten van oude haremvrouwen

                          Zou ik de voorvader van de mens zijn

                          de wieg van de wereld

                          de toetsteen van het ontstaan 

                          de bewaarder van Atlantis

de opgravingen worden voortgezet

 

 

hé lé lé     Oewali Oewali

Laat ons het Afrika groeten dat zich vermaakt

                                                       tot de tanden bewapend

goed zeg elektriciteit     luchtvaart     televisie     goudstaven in

Zwitserland  

        Nachtclubs     Diplomatenkoffer     IBM-DATA  

Goed zeg Django     Ringo     James Bond     Coplan     Hitchcock  

Goed zeg Le Monde     Paris-Match     Canard Enchaîné  

Detective     Planète     Play-boy  

Goed zeg Molière     Shakespeare     Montesquieu     Calderon  

     Mallarmé     Sartre  

               Mananga is de V. Hugo van Afrika

               Hamidallah is de Arabische Baudelaire

               dit boek zou in om het even welk Westers land met een

literaire prijs worden bekroond

Goed zeg Saint-Germain     Pigalle     de kwartels     een beeltenis van

de vagina     vertaal naar   Londen     Brussel     Madrid     Lissabon  

     Amsterdam     New York  

Goed zeg de ballingschap     Ik ben er op de dool     ik schrijf boek

schandaal verwekken     politici van gecontesteerd landen vrezen

                                                                                                  Boek

 

 

hé lé lé   Oewali   Oewali     Goed zeg Westen

verscheurd oud zoveel bananenlachjes als je maar wilt

de masochistische homofiele Europeaan maakt je zijn liefkozingen

over     de schouderklop     de knipoog     het sneetje van zijn lippen

en zal je zeggen

                vooruit mijn kleintje     ik sta met heel mijn kunnen aan

                je kant     Geweld     Zoetekoek     Zon     Tam Tam     balafong

                spinachtige vliezen     oude violen     citers     schildvleu-

                gelige insecten     ratelslangen     Tam Tam

Tam     Stop     en de progressieve intellectueel spreekt zich uit voor

de dialoog     voor de aflossing van de wacht     voor de verantwoorde-

lijkheid tenslotte

hij slaat zich op de borst in een roes van zelfbeschuldiging en

broederschap in droeve tijden     in een      voorwoord     in een

boek     in een     petitie     Geweten gesust

en de specialist zal je als onderwerp behandelen als een zeldzame

vlinder uit Rhodesië     als een fossiel en een uniek exemplaar

hij zal de vuile pootjes van zijn broek afvegen en zich op een

ander onderwerp voor zijn proefschrift storten

     hoe het leven te vullen     en de uitgever vraagt niet beter

dan de goede zaak te dienen     hij verdedigt zijn en jouw belangen

opent voor jou de deuren van kiosken     etalages     krantenkolommen

voor jou de onderscheiding voor assimilatie en verdiensten  hetgeen

grote weerklank zal krijgen via de luidsprekers en de kleine

schermen van het Continent:

hij scheldt ons uit hij is het niet op alle punten met ons eens

maar hij laat de toeristen toestromen

 

 

hé lé lé     Oewali    Oewali

Laat ons het Afrika van de bloeddorstige heersers groeten

goed zeg de macht

mijn korporaal     mijn luitenant     mijn kolonel     mijn generaal

jullie zijn de waarachtige afstammelingen van grootmoedige en

wrede keizers (één van hen zou volgens de kroniekschrijvers zijn

eigen zoon ingemetseld hebben     zijn rivalen     hen sneed hij

geduldig in kleine stukjes die hij bloederig in het kokende teer

wierp, en naar het voorbeeld van de vermaarde Shahraiar deed hij

zijn eigen vrouwen en bijzitten neerknielen voor reusachtige

koffers     legde hun borsten op de rand en sloeg het deksel dicht,

bleef drukken tot de dood erop volgde) Jullie zijn de laatste

gedrochten van de paleisintriges     Vergiftiging     Wurging 

Hinderlagen     In de 20ste eeuw      is het zoveel makkelijker geworden  

enkele tanks     de bezetting van de nationale radio     en de zetel

bij de UNO staat al klaar

 

 

AFRIKA  OVERVOL VAN MOORDENAARS

 

 

Wij kunnen uw eervolle en billijke processen alleen achter gesloten

deuren voeren. Moord er dus maar op los. Jullie weten wel waarom.

Zoals anderen wisten waarom zij Lumumba terechtstelden. Vooruit

beulen. Moord   moord. Muilband Afrika. Splijt de eierstokken van

zijn ontkieming. Morgen     de druk van de werkende massa’s zal jullie  verpletteren in de onomkeerbare sprong van de revolutie

 

 

Goed zeg het bloed

de bloedbanken zijn niet in die mate bevoorraad met Afrikaans bloed

als de pleinen     de straten     de gevangenissen     de lanen o ironie

beslagen zijn met de naam van Lumumba

maar dat is niet het ingezamelde bloed van bloedcampagnes

dat is het bloed van al de uitgehongerden     vervolgden     de arbeiders-

objecten     de uitgebuitenen van de Trust     van het Kartel     en van het

Nepotisme     dat is het bloed van eeuwen barbarendom waarvan de laatste

er één was van hoog technologisch peil

                                        onderwezen barbarendom

                                                         elektronische Aap

                                                                                     Afrika

maar dat is de monsterlijke Last     de Tarra     de Prijs

die de toekomstige mens

                                     van Hier

ons zal kosten

 

 

daarom

           guerrillero

neem in je wonderbaarlijke boek

de noodlottige lijst op van de vijanden van Afrika

en temidden van de juichende bende van Huurlingen     Kolonialisten

Feodalen     Sjacheraars     Koppelaars     Bureaucraten

Als je lijst niet lang genoeg blijkt te zijn

bewaar je beste kogels voor de bloeddorstige heersers van de toekomst

negereters     elektronische apen     die vandaag verkopen

en morgen nog zullen verkopen            AFRIKA    

waarvoor jij bloedt in de jungle van de 20ste eeuw

in de jungle waarin

jij de katafalk van de zombies     meesterlijke zangers

                                             naar beneden haalt

jij in de onweerstaanbare vloed

                                               de aardbevingspaden van de vrijheid

                                                                                      vrijmaakt

 

 

 

Juli 1969

 

 

· Naar introductiepagina

· Bloemlezing eigen  poëzie

· Vertalingen eigen  poëzie

· Vertalingen

· Essays

· Toneel