Joris Iven

ZWARTEN ZONDER STAM

 

 

 

Hij is geboren in Sophiatown,

of in Alexandra, ik weet het niet zo best,

maar zeker niet in Soweto.

 

 

Hij spijbelde

tijdens de speeltijd

om bonbons te verpanden

pinda’s, schoenveters,

gejat in de stad,

op het golfterrein ‘gevonden’.

 

 

Hij kan schrijven –

alleen zijn naam;

Hij kan lezen –

The World:

‘Onze enige echte krant.’

The Golden City Post –

moord, verkrachting en roof.

 

 

Hij heeft gezeten

in het ‘Fort’.

Gevangen zitten is geen schande,

net zo onvermijdelijk

en onaangenaam

als naar de tandarts gaan.

 

 

Hij is een ‘gladde’

geen ‘moegie’;

hij zegt nooit baas

tegen zo’n verrekte blanke.

 

 

Hij draagt

de laatste Levinson-pakken

‘Made in America’;

van bij Cuthbert

een paar Florscheim-schoenen

‘De mooiste schoenen van Amerika’

 

 

Hij betaalt cash

daarom

noemen ze hem Mister.

 

 

Hij kijkt naar kwaliteit, maat,

geen kwantiteit, nooit –

de prijs doet er niet toe.

 

 

Zijn meubels komen

Van bij Ellis, Bradlow, exclusief.

 

 

Niets uit de O.K. Bazaars

behalve kruidenierswaren

en speelgoed met Kerst

voor de jongens.

‘Heel goedkoop!’ zegt zijn vrouw.

 

 

Ja, zijn vrouw –

ook geboren in de stad, Orlando!

ze is blits,

kleedt zich puik:

pakken van Vanité of Millews.

 

 

Zij is heel mondain,

gebruikt Artra, Hi-Lite

huidverzachtende crème,

strakke haarsnit,

lippenstift

een pruik, nagellak:

ze kan dansen

op de laatste ‘Monkey’.

 

 

Hij trouwde

nadat hij bij haar twee kinderen

had verwekt

om haar vruchtbaarheid te testen.

Af en toe

huiselijke ruzie:

hij mept haar

een blauw oog

om haar te tonen

dat hij de baas is.

 

 

Hij neemt een andere chérie

uit naar de film

in de Lyric of de Majestic.

Ze dineren in de Kapitan

en slapen in de Planet.

 

 

Misschien gaan ze

naar een nachtoptreden

in een chique zwartenkroeg:

jazz, gezuip

messen en vuurwapens.

 

 

Het vrouwtje ziet

een ‘nyanga’

die haar man weer thuis brengt.

 

 

Hij rijdt met een bakje –

’60 Impala Chev.

Automatic, zacht en glanzig.

 

 

Hij weet

dat hij een pasje op zak moet hebben.

Politiek laat hem koud.

Hij gaat niet naar de kerk

Hij kent Sobukwe

hij kent Mandela

Die zitten op Robbeneiland.

‘En dan? Geen zaken mee!’

 

 

· moegie: nozem

 

 

· Naar introductiepagina

· Bloemlezing eigen  poëzie

· Vertalingen eigen  poëzie

· Vertalingen

· Essays

· Toneel